W tym tygodniu w ramach cyklicznej akcji pod nazwą „Środa z profilaktyką” Narodowy Fundusz Zdrowia przygotował film z udziałem ekspertów oraz ulotkę zawierającą informacje nt. chorób mózgu.
- Na świecie na chorobę Alzheimera cierpi 44 mln osób, a co 3 sekundy diagnozowany jest nowy przypadek.
- W Polsce na Alzheimera choruje ponad 200 tys. osób.
- Do 2030 r liczba pacjentów z tym schorzeniem może się podwoić, a do 2050 r nawet potroić.
Czym jest choroba Alzheimera?
Alzheimer to zwyrodnieniowa choroba mózgu, która nieodwracalnie niszczy jego komórki nerwowe. Stanowi najczęstszą przyczynę otępienia u osób powyżej 65 roku życia. Dokładna przyczyna choroby Alzheimera jest nadal nieznana. Uważa się, że jest spowodowana nieprawidłowym gromadzeniem się białek w komórkach mózgowych i wokół nich, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia się liczby przekaźników chemicznych (zwanych neuroprzekaźnikami) zaangażowanych w wysyłanie wiadomości lub sygnałów między komórkami mózgowymi. Poziom jednego neuroprzekaźnika, acetylocholiny, jest szczególnie niski w mózgach osób z chorobą Alzheimera.
Alzheimer zaczyna się wiele lat przed pojawieniem się objawów. Pierwszymi objawami mogą być problemy związane ze wzrokiem lub mową niż z pamięcią.
Jak rozpoznać pierwsze objawy, które mogą oznaczać chorobę Alzheimera
- zaburzenia pamięci częste powtarzanie pytań, zapominanie, problemy z przypomnieniem niedawnych wydarzeń.
- zaburzenia językowe trudności w odnajdywaniu słów, ograniczenia w rozumieniu mowy.
- zaburzenia wzrokowo przestrzenne, trudności w rysowaniu, pisaniu, zmiana pola widzenia, niewielkie zaburzenia poruszania się.
- zaburzenia wykonawcze, trudności przy robieniu zakupów, zarządzaniu pieniędzmi, błędy w liczeniu, problemy z oceną sytuacji oraz brak dbałości o higienę osobistą.
- zaburzenia ruchowe drżenie spoczynkowe, sztywność mięśni (zespół parkinsonowski), zaburzenia postawy ciała, spowolnienie ruchowe.
- zmiany osobowości apatia, drażliwość, obojętność, depresja.
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania
- Cukrzyca.
- Niewłaściwy wskaźnik masy ciała - BMI.
- Niski poziom wykształcenia.
- Wysokie ciśnienie krwi (140-160/90-100 mmHg) lub niskie ciśnienie krwi ( (
- Urazy głowy.
- Wysoki poziom homocysteiny (jeden z aminokwasów).
- Niska aktywność umysłowa.
- Stres.
- Depresja.
Profilaktyka
Ryzyko rozwoju choroby Alzheimera mogą zmniejszyć zmiany w trybie życia:
- rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu;
- stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety i utrzymywanie prawidłowej masy ciała (darmowe plany żywieniowe dostępne są na stronie: diety.nfz.gov.pl);
- zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia i kontrolowanie ciśnienia krwi;
- niedopuszczenie do rozwoju cukrzycy;
- utrzymanie sprawności fizycznej i aktywności umysłowej;
- pozostawanie aktywnym psychicznie i społecznie.
Zalecane jest:
- czytanie;
- uczenie się obcych języków (najlepiej nowych);
- gra na instrumentach muzycznych;
- wolontariat (aktywność społeczna);
- uprawianie sportów grupowych;
- próbowanie nowych zajęć lub hobby;
- utrzymanie aktywnego życia społecznego;
Aktywność, nawet taka jak gry komputerowe i wszelki „trening mózgu” poprawiają funkcje poznawcze.
Gdzie szukać wsparcia?
Polskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera
- Udziela pomocy psychologicznej, informacyjnej, edukacyjnej, porad opiekuńczych i prawnych.
- Podnosi świadomość o chorobie, walka ze stygmatyzacją choroby i chorych.
- Udziela informacji o formach pomocy instytucjonalnej.
- Udziela informacji o społecznych i prywatnych domach opieki.
- Prowadzi telefon zaufania 22 622 11 22 w każdy wtorek i czwartek w godz 15:00-17:00.
Pełny materiał filmowy wraz z ulotką znajduje się na stronie Akademii NFZ.
Zespół Profilaktyki ZdrowotnejNFZ Wielkopolski Oddział Wojewódzki
